Safra Kesesi Nedir?
Safra kesesi; karaciğerin hemen altında, karaciğere komşu yerleşmiş bir organdır. Karaciğerde üretilip, yağların sindirimine yardımcı olan safranın depolanmasını işlevini görür. Uzunluğu 1 – 5 cm arasında değişen safra kesesi kanalı (sistik kanal) ile içerisindeki safra karaciğerden gelen ana safra kanalına dökülür. Ana safra kanalı (koledok), oniki parmak barsağının (duodenum) ikinci kısmına açılır. Bu kısma pankreastan gelen sindirim enzimlerinin döküldüğü pankreas kanalı da dökülmektedir.
Normalde, yemekler arası dönemde safra kesesi, safrayla doludur. Yemekle beraber, yemeklerin on iki parmak barsağına gelmesiyle safra kesesi uyarılır ve safra kesesi içerisindeki safrayı, ana safra kanalı ile oniki parmak barsağına boşaltır.
İçindekiler
- Safra Kesesi Nedir?
- Safra Kesesi Taşları Nelerdir?
- Safra Kesesi Taşları Nasıl Şikayetlere Yol Açar?
- Safra Kesesi Taşları Nasıl Saptanır?
- Safra Kesesi Taşı Tedavisi
- Kapalı Safra Kesesi Ameliyatı (Laparoskopik Kolesistektomi) Nedir?
- Safra Kesesi Ameliyatı Ameliyatın Riskleri Nelerdir?
- Safra Kesesi Ameliyatından Sonra Sizin Nasıl Bir Süreç Bekliyor?
- Safra Kesesi Polipleri
Safra Kesesi Taşları Nelerdir?
Safra kesesi taşları, safra kesesi içerisinde oluşan küçük taşlardır. Yoğun çamur gibi olabilecekleri gibi, tüm safra kesesini dolduran,10 cm boyutlarına varan taşlar da bulunabilir.
Safra kesesinde taş olması durumunda, safra kesesi kanalı (sistik kanal) tıkandığı durumda safra kesesi tam olarak boşalamayabilir bu durumda da safra kesesi iltihaplanması (kolesistit) gelişebilir. Safra kesesi kanalından geçerek, ana safra kanalı (koledok) içerisine düşebilir bu durumda ana safra kanalı iltihaplanması (kolanjit), sarılık, karaciğer enzimlerinde yükseklik gibi durumlar gelişebilir. Küçük safra kesesi taşlarına bağlı olarak pankreas bezinin iltihaplanması (pankreatit) tablosu da gelişebilir.
Safra Kesesi Taşları Nasıl Şikayetlere Yol Açar?
Genellikle karnın sağ üst tarafına, kaburgaların altına yerleşmiş bir karın ağrısına neden olabilirler. Sağ omuza ya da bele yansıyan sırt ağrısı, bulantı – kusma gibi şikayetlere de yol açabilir. Çok şiddetli karın ağrısı, sağ omuza doğru yayılan karın ağrısı, sarılık, ateş yüksekliği safra kesesi taşlarına bağlı ciddi bir durum olabileceğinin göstergesidir.
Safra Kesesi Taşları Nasıl Saptanır?
Safra kesesindeki taşlar, ultrasonografiyle görüntülenebilir. Klinik şikayetleriniz, fizik muayene bulgularınız, laboratuar testlerinizin sonuçlarına göre bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR) görüntülemesi, endoskopik ultrasonografi, endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP) gibi daha ileri görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Safra Kesesi Taşı Tedavisi
Şikayetleriniz, fizik muayene bulgularınız, radyolojik ve laboratuar testleriniz değerlendirildikten sonra uygun tedavi şekliniz belirlenecektir. Herhangi bir şikayetiniz yoksa, rutin kontroller esnasında safra kesesinde küçük bir taş veya çamur saptanması durumunda ameliyatsız izlenebilir; ancak yıllar içerisinde şikayetlerin gelişmesi veya safra kesesi iltihaplanması gelişme ihtimaliniz vardır.
Safra kesesi taşlarının ana tedavisi ameliyat ile safra kesesinin (kolesistektomi) çıkartılmasıdır. Safra kesesi ameliyatı, kapalı (laparoskopik) veya açık yöntem ile yapılabilir.
Kapalı Safra Kesesi Ameliyatı (Laparoskopik Kolesistektomi) Nedir?
Laparoskopik Kolesistektomi, karnın gazla şişilerek, kamera ve ince el aletleriyle sadece birer cm lik kesilerden safra kesesinin çıkartılması ameliyatıdır
Safra Kesesi Ameliyatı Ameliyatın Riskleri Nelerdir?
Kanama, safra kesesine komşu safra yolları yaralanmaları, safra sızıntıları, barsak yaralanmaları, enfeksiyon gibi riskler ameliyat sonrası dönemde gelişebilir.
Safra Kesesi Ameliyatından Sonra Sizin Nasıl Bir Süreç Bekliyor?
Ameliyattan sonra hastalar genellikle ertesi sabah hastaneden taburcu edilebilmektedir. Sindirim sisteminizi çok etkilemeyen bir ameliyat olduğu için yeme içmede bir sıkıntı yaşanması genellikle beklenmez, ancak ameliyattan sonraki ilk dönemde gaz yapıcı yiyecek ve içeceklerden uzak durulması önerilir.
Safra Kesesi Polipleri
Safra kesesi polipleri, safra kesesi iç döşemesini oluşturan mukozadan gelişen parmaksı şekilli çıkıntılardır. Genellikle ultrasonografi ile ya da safra kesesi ameliyatı sonrası patolojik inceleme sırasında saptanırlar. Genellikle iyi huylu olup, kanser riski taşımazlar ancak 50 yaşından büyük hastalarda, 1 cm’den büyük poliplerde, geniş tabanlı ve hızlı büyüme gösteren poliplerde kanser riski olduğu için safra kesesi ameliyatı yapılması önerilir. Safra kesesi polip ameliyatı, kapalı yöntemle yapılabilir.
