Pankreas Kistleri

Pankreas Kisti Nedir?

Pankreas kisti, içi sıvı dolu keselerdir ve yaygın olarak görülmektedir. Anormal bir oluşum meydana gelir ve bu kistin içi dokudan değil sıvıdan oluşmaktadır. Pankreastaki kistlerin çoğu iyi huyludur ve genellikle kansere dönüşmezler. Düzenli olarak takibi yapıldığında kansere dönüşmeye meyilli kistler erken dönemde tedavi edilebilmektedir.

Pankreas kisti genellikle belirti göstermemekte ancak karın ağrısıyla ilişkili olabilmektedir. Karnın üst kısmında bir rahatsızlık hissi uyandırabilir. Eğer kistin büyüklüğü fazlaysa örnek olarak mideye baskı yapabilmektedir. Bu da kişide erken doyma hissi yaratabilmektedir. Pankreas kistleri, pankreas kanalında tıkanıklığa da yol açabilmekte ve pankreas iltihaplanmasına neden olabilmektedir. Kistlerin nadiren safra kanalına baskı yapıp, sarılık gelişimine neden olduğu da görülmüştür.

 

 

Pankreas Kisti Türleri

Pankreas kistleri, pankreasta büyüyen kese benzeri ceplerdir. Her biri farklı semptomları ve tedavileri olan birçok kist türü vardır.

Seröz kistik neoplazmalar, pankreas kistlerinin %30’unu oluşturmaktadır. Seröz kist adenomlar, her zaman iyi huyludur ve büyük boyutta olması durumunda veya semptomatikse tedavi gerektirmektedir.

Müsinöz kistik neoplazmalar ise, müsin adı verilen jöle benzeri bir maddeyle dolu kistleri olan, yavaş büyüyen prekanseröz tümörlerdir. En sık kadınlarda görülmektedir. Tedavi edilmezse kanserleşme olasılığı bulunmaktadır.

İntraduktal papiller müsinöz neoplazmalar (IPMN), pankreas kanallarında büyümektedirler. IPMN'nin türüne veya konuma ve boyutuna bağlı olarak kanserleşme riskinin artabileceği durumlarda cerrahi olarak tedavi edilmeleri gereklidir.

Bunlar, aşağıdaki gibi bulguları olan vakaları içerir;

• kistik yapıya eşlik eden nodül kısmında büyüme (>5mm)
• ana pankreatik kanal > 10mm
• eşlik eden tıkanma sarılığı

Ayrıca, yakın takip edilmesi gereken diğer özellikler: (worrisome features)

• kist ≥3 cm
• kist duvarında kalınlaşma ve kontrast tutulumu olanlar
• büyüme gösteren mural nodül <5 mm
• ana pankreatik kanal 5-9 mm
• lenfadenopati
• Pankreatik kanal kalibrasyonunda ani değişim ve distalde atrofi
• 2 yılda kist boyutunda ≥5 mm artış
• Ca19-9 düzeylerinde yükselme

Cerrahi tedavi önerilmesi kesin olan hastalar:

• tüm ana kanal ile ilişkili IPMN ler
• yukarıdaki yüksek risk özelliklerini gösteren tüm diğer IPMN ler
• tüm müsinöz kistik neoplaziler

 

 

Pankreas Kistleri Nasıl Teşhis Edilir?

Pankreas kistleri genellikle bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) gibi radyoloji görüntülemeler sırasında tespit edilir ve sıklıkla endoskopik görüntüleme ile doğrulanır. Pankreas kistleri, bazı altta yatan kalıtsal bozukluklarla ilişkilendirilebilir ve polikistik böbrek hastalığı olan hastaların yaklaşık yüzde 10'unda görülür. BT, MR ve diğer testler, hangi kistlerin ameliyata ihtiyaç duyabileceğini daha iyi belirler.

Pankreas Kistlerinin Tedavisi

Pankreas kistlerinin iyi huylu olanları için düzenli takip randevuları oluşturulması gerekmektedir. Farklı görüntüleme cihazları ile kistin yeri, türü tespit edilmektedir. Kist kötü huylu ise duvarın kalınlığına bakılmalı ve lenf bezi olup olmadığı incelenmelidir. Böyle bir durumda cerrahi operasyona başvurulmalıdır. Kansere dönüşme riski yüksek olan kistlerin de cerrahi operasyonla alınması gerekmektedir. Kistin çapı da bu durumda önemlidir, 2 santimin altındaki kistler 6 ayda bir kontrol edilmelidir.

Cerrahi seçenekler; açık cerrahi, laparoskopik veya robotik yardımlı cerrahi gibi minimal invaziv seçenekleri içermektedir. Cerrahinin türü, kistin yerine ve boyutuna göre değişebilmektedir. Enükleasyon yöntemi ile sadece pankreastaki kist çıkartılmaktadır. Enükleasyon için uygun olmayan durumlarda ise kistin yerleşimine göre pankreas dokusunun bir kısmı da alınabilmektedir.